ୟୁରୋପିୟମ୍, ପ୍ରତୀକ ହେଉଛି Eu, ଏବଂ ପରମାଣୁ ସଂଖ୍ୟା ହେଉଛି 63। ଲାନ୍ଥାନାଇଡର ଏକ ସାଧାରଣ ସଦସ୍ୟ ଭାବରେ, ୟୁରୋପିୟମରେ ସାଧାରଣତଃ +3 ଭାଲେନ୍ସ ଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଅମ୍ଳଜାନ +2 ଭାଲେନ୍ସ ମଧ୍ୟ ସାଧାରଣ। +2 ଭାଲେନ୍ସ ଅବସ୍ଥା ସହିତ ୟୁରୋପିୟମର କମ୍ ଯୌଗିକ ଅଛି। ଅନ୍ୟ ଭାରୀ ଧାତୁ ତୁଳନାରେ, ୟୁରୋପିୟମର କୌଣସି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୈବିକ ପ୍ରଭାବ ନାହିଁ ଏବଂ ଏହା ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଭାବରେ ଅଣ-ବିଷାକ୍ତ। ୟୁରୋପିୟମର ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରୟୋଗ ୟୁରୋପିୟମ ଯୌଗିକର ଫସଫୋରସେନ୍ସ ପ୍ରଭାବ ବ୍ୟବହାର କରେ। ୟୁରୋପିୟମ ହେଉଛି ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡରେ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ପ୍ରଚୁର ଉପାଦାନ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ; ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡରେ ପ୍ରାୟ 5 ଟି ଅଛି × ପଦାର୍ଥର 10-8% ହେଉଛି ୟୁରୋପିୟମ।
ମୋନାଜାଇଟରେ ୟୁରୋପିୟମ୍ ରହିଛି
ୟୁରୋପିୟମର ଆବିଷ୍କାର
କାହାଣୀଟି 19 ଶତାବ୍ଦୀର ଶେଷ ଭାଗରୁ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ: ସେହି ସମୟରେ, ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ପରମାଣୁ ନିର୍ଗମନ ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରମ୍ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରି ମେଣ୍ଡେଲିଭଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟାୟସାରଣୀରେ ବାକି ଖାଲିସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ପଦ୍ଧତିଗତ ଭାବରେ ପୂରଣ କରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଆଜିର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରେ, ଏହି କାମ କଷ୍ଟକର ନୁହେଁ, ଏବଂ ଜଣେ ସ୍ନାତକ ଛାତ୍ର ଏହାକୁ ପୂରଣ କରିପାରିବେ; କିନ୍ତୁ ସେହି ସମୟରେ, ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ପାଖରେ କେବଳ କମ୍ ସଠିକତା ସହିତ ଉପକରଣ ଏବଂ ବିଶୋଧନ କରିବା କଷ୍ଟକର ନମୁନା ଥିଲା। ତେଣୁ, ଲାନ୍ଥାନାଇଡ୍ ଆବିଷ୍କାରର ସମଗ୍ର ଇତିହାସରେ, ସମସ୍ତ "ଅର୍ଦ୍ଧ" ଆବିଷ୍କାରକ ମିଥ୍ୟା ଦାବି କରି ଚାଲିଥିଲେ ଏବଂ ପରସ୍ପର ସହିତ ଯୁକ୍ତିତର୍କ କରୁଥିଲେ।
୧୮୮୫ ମସିହାରେ, ସାର୍ ୱିଲିୟମ୍ କ୍ରୁକ୍ସ ମୌଳିକ ୬୩ର ପ୍ରଥମ କିନ୍ତୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ନୁହେଁ ସଙ୍କେତ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ: ସେ ଏକ ସାମାରିୟମ ନମୁନାରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଲାଲ ବର୍ଣ୍ଣାଳୀ ରେଖା (୬୦୯ nm) ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ କରିଥିଲେ। ୧୮୯୨ ଏବଂ ୧୮୯୩ ମଧ୍ୟରେ, ଗାଲିୟମ୍, ସାମାରିୟମ ଏବଂ ଡିସପ୍ରୋସିୟମର ଆବିଷ୍କାରକ, ପାଉଲ୍ ଏ ମାଇଲ୍ ଲେକକ୍ ଡି ବୋଇସବାଡ୍ରାନ୍ ଏହି ବ୍ୟାଣ୍ଡକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଆଉ ଏକ ସବୁଜ ବ୍ୟାଣ୍ଡ (୫୩୫ nm) ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ।
ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ, ୧୮୯୬ ମସିହାରେ, ୟୁଗ è ନେ ଆନାଟୋଲ ଡେମାର୍ ଧୈର୍ଯ୍ୟର ସହିତ ସାମାରିୟମ ଅକ୍ସାଇଡକୁ ପୃଥକ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସାମାରିୟମ ଏବଂ ଗାଡୋଲିନିୟମ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ନୂତନ ବିରଳ ପୃଥିବୀ ଉପାଦାନର ଆବିଷ୍କାରକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିଥିଲେ। ସେ ୧୯୦୧ ମସିହାରେ ଏହି ମୌଳିକକୁ ସଫଳତାର ସହିତ ପୃଥକ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଆବିଷ୍କାର ଯାତ୍ରାର ଶେଷ ଚିହ୍ନିତ କରିଥିଲା: "ମୁଁ ଏହି ନୂତନ ମୌଳିକକୁ Europium ନାମ ଦେବାକୁ ଆଶା କରୁଛି, ଯାହାର ପ୍ରତୀକ Eu ଏବଂ ପରମାଣୁ ବସ୍ତୁତ୍ୱ ପ୍ରାୟ ୧୫୧।"
ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନ ବିନ୍ୟାସ
ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ୍ ବିନ୍ୟାସ:
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 5s2 4d10 5p66s2 4f7
ଯଦିଓ ୟୁରୋପିୟମ୍ ସାଧାରଣତଃ ତ୍ରିଭାଜନୀୟ, ଏହା ଦ୍ୱିଭାଜନୀୟ ଯୌଗିକ ଗଠନ କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ରଖେ। ଏହି ଘଟଣା ଅଧିକାଂଶ ଲାନ୍ଥାନାଇଡ୍ ଦ୍ୱାରା +3 ଭାଲେନ୍ସ ଯୌଗିକ ଗଠନ ଠାରୁ ଭିନ୍ନ। ଦ୍ୱିଭାଜନୀୟ ୟୁରୋପିୟମ୍ର ଏକ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ବିନ୍ୟାସ 4f7 ଅଛି, କାରଣ ଅର୍ଦ୍ଧ ପୂର୍ଣ୍ଣ f ଆବରଣ ଅଧିକ ସ୍ଥିରତା ପ୍ରଦାନ କରେ, ଏବଂ ୟୁରୋପିୟମ୍ (II) ଏବଂ ବେରିୟମ୍ (II) ସମାନ। ଦ୍ୱିଭାଜନୀୟ ୟୁରୋପିୟମ୍ ଏକ ମୃଦୁ ହ୍ରାସକାରୀ ଏଜେଣ୍ଟ ଯାହା ବାୟୁରେ ଅକ୍ସିଡାଇଜ୍ ହୋଇ ୟୁରୋପିୟମ୍ (III) ର ଏକ ଯୌଗିକ ଗଠନ କରେ। ଆନାରୋବିକ୍ ପରିସ୍ଥିତିରେ, ବିଶେଷକରି ଉତ୍ତାପ ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଦ୍ୱିଭାଜନୀୟ ୟୁରୋପିୟମ୍ ଯଥେଷ୍ଟ ସ୍ଥିର ଏବଂ କ୍ୟାଲସିୟମ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କ୍ଷାରୀୟ ପୃଥିବୀ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥରେ ସାମିଲ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରଖେ। ଏହି ଆୟନ୍ ବିନିମୟ ପ୍ରକ୍ରିୟା "ନକାରାତ୍ମକ ୟୁରୋପିୟମ୍ ଅସଙ୍ଗତି" ର ଆଧାର, ଅର୍ଥାତ୍, କଣ୍ଡ୍ରାଇଟର ପ୍ରଚୁରତା ସହିତ ତୁଳନା କରି, ମୋନାଜାଇଟ୍ ଭଳି ଅନେକ ଲାନ୍ଥାନାଇଡ୍ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥରେ କମ୍ ୟୁରୋପିୟମ୍ ପରିମାଣ ଥାଏ। ମୋନାଜାଇଟ୍ ତୁଳନାରେ, ବାଷ୍ଟନାଇସାଇଟ୍ ପ୍ରାୟତଃ କମ୍ ନକାରାତ୍ମକ ୟୁରୋପିୟମ୍ ଅସଙ୍ଗତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରେ, ତେଣୁ ବାଷ୍ଟନାଇସାଇଟ୍ ମଧ୍ୟ ୟୁରୋପିୟର ମୁଖ୍ୟ ଉତ୍ସ।
ୟୁରୋପିୟମ୍ ହେଉଛି ଏକ ଲୁହା ଧୂସର ଧାତୁ ଯାହାର ତରଳଣ ବିନ୍ଦୁ 822 ° ସେଲସିୟସ୍, ସ୍ଫୁଟନାଙ୍କ 1597 ° ସେଲସିୟସ୍ ଏବଂ ଘନତା 5.2434 g/cm ³; ଏହା ବିରଳ ପୃଥିବୀ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ଘନ, ନରମ ଏବଂ ସବୁଠାରୁ ଅସ୍ଥିର ଉପାଦାନ। ୟୁରୋପିୟମ୍ ହେଉଛି ବିରଳ ପୃଥିବୀ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠାରୁ ସକ୍ରିୟ ଧାତୁ: କୋଠରୀ ତାପମାତ୍ରାରେ, ଏହା ତୁରନ୍ତ ବାୟୁରେ ଏହାର ଧାତବ ଚମକ ହରାଇଥାଏ ଏବଂ ଶୀଘ୍ର ପାଉଡରରେ ଅକ୍ସିଡାଇଜ୍ ହୋଇଯାଏ; ହାଇଡ୍ରୋଜେନ୍ ଗ୍ୟାସ୍ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ଥଣ୍ଡା ପାଣି ସହିତ ପ୍ରବଳ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କରେ; ୟୁରୋପିୟମ୍ ବୋରନ୍, କାର୍ବନ, ସଲଫର, ଫସଫରସ୍, ହାଇଡ୍ରୋଜେନ୍, ନାଇଟ୍ରୋଜେନ୍ ଇତ୍ୟାଦି ସହିତ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କରିପାରେ।
ୟୁରୋପିୟମର ପ୍ରୟୋଗ
ୟୁରୋପିୟମ୍ ସଲଫେଟ୍ ଅଲ୍ଟ୍ରାଭାୟୋଲେଟ୍ ଆଲୋକ ତଳେ ଲାଲ ପ୍ରତିପ୍ରକାଶନ ନିର୍ଗତ କରେ
ଜଣେ ଯୁବ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ରସାୟନବିଦ ଜର୍ଜେସ୍ ଉର୍ବେନ୍, ଡେମାର୍ ç ay ର ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରୋସ୍କୋପି ଉପକରଣ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ଭାବରେ ପାଇଥିଲେ ଏବଂ ଦେଖିଥିଲେ ଯେ 1906 ମସିହାରେ ୟୁରୋପିୟମ୍ ସହିତ ଡୋପ୍ ହୋଇଥିବା ଏକ Yttrium(III) ଅକ୍ସାଇଡ୍ ନମୁନା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଲାଲ ଆଲୋକ ନିର୍ଗତ କରିଥିଲା। ଏହା ୟୁରୋପିୟମ୍ ଫସଫୋରେସେଣ୍ଟ ସାମଗ୍ରୀର ଦୀର୍ଘ ଯାତ୍ରାର ଆରମ୍ଭ - କେବଳ ଲାଲ ଆଲୋକ ନିର୍ଗତ କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ନୁହେଁ, ବରଂ ନୀଳ ଆଲୋକ ମଧ୍ୟ, କାରଣ Eu2+ ର ନିର୍ଗମନ ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରାମ ଏହି ପରିସର ମଧ୍ୟରେ ପଡ଼ିଥାଏ।
ଲାଲ Eu3+, ସବୁଜ Tb3+, ଏବଂ ନୀଳ Eu2+ ନିର୍ଗମକ କିମ୍ବା ସେମାନଙ୍କ ମିଶ୍ରଣରେ ଗଠିତ ଏକ ଫସଫର, ଅଲ୍ଟ୍ରାଭାୟୋଲେଟ୍ ଆଲୋକକୁ ଦୃଶ୍ୟମାନ ଆଲୋକରେ ପରିଣତ କରିପାରିବ। ଏହି ସାମଗ୍ରୀଗୁଡ଼ିକ ବିଶ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ଉପକରଣରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ: ଏକ୍ସ-ରେ ତୀବ୍ରତା ବୃଦ୍ଧିକାରୀ ସ୍କ୍ରିନ୍, କ୍ୟାଥୋଡ୍ ରେ ଟ୍ୟୁବ୍ କିମ୍ବା ପ୍ଲାଜ୍ମା ସ୍କ୍ରିନ୍, ଏବଂ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଶକ୍ତି-ସଞ୍ଚୟକାରୀ ଫ୍ଲୋରୋସେଣ୍ଟ ଲ୍ୟାମ୍ପ ଏବଂ ଆଲୋକ-ନିର୍ଗମକ ଡାୟୋଡ୍।
ଟ୍ରାଇଭାଲେଣ୍ଟ ୟୁରୋପିୟମର ଫ୍ଲୋରୋସେନ୍ସ ପ୍ରଭାବକୁ ଜୈବିକ ସୁଗନ୍ଧିତ ଅଣୁ ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ କରାଯାଇପାରିବ, ଏବଂ ଏପରି ଜଟିଳଗୁଡ଼ିକୁ ବିଭିନ୍ନ ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇପାରିବ ଯେଉଁଠାରେ ଉଚ୍ଚ ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ, ଯେପରିକି ନକଲି-ପ୍ରତିରୋଧୀ କାଳି ଏବଂ ବାରକୋଡ୍।
୧୯୮୦ ଦଶକରୁ, ୟୁରୋପିୟମ୍ ସମୟ-ସମାଧାନିତ ଥଣ୍ଡା ଫ୍ଲୋରୋସେନ୍ସ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରି ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଜୈବ ଔଷଧ ବିଶ୍ଳେଷଣରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଆସୁଛି। ଅଧିକାଂଶ ହସ୍ପିଟାଲ ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା ପରୀକ୍ଷାଗାରରେ, ଏପରି ବିଶ୍ଳେଷଣ ନିତ୍ୟକର୍ମ ହୋଇଗଲାଣି। ଜୈବିକ ଇମେଜିଂ ସମେତ ଜୀବନ ବିଜ୍ଞାନର ଗବେଷଣାରେ, ୟୁରୋପିୟମ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲାନ୍ଥାନାଇଡ୍ ରୁ ତିଆରି ଫ୍ଲୋରୋସେଣ୍ଟ ଜୈବିକ ପ୍ରୋବ୍ ସର୍ବବ୍ୟାପୀ ଅଛି। ସୌଭାଗ୍ୟବଶତଃ, ପ୍ରାୟ ଏକ ବିଲିୟନ ବିଶ୍ଳେଷଣକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ କିଲୋଗ୍ରାମ ୟୁରୋପିୟମ୍ ଯଥେଷ୍ଟ - ଚୀନ୍ ସରକାର ସମ୍ପ୍ରତି ବିରଳ ପୃଥିବୀ ରପ୍ତାନିକୁ ପ୍ରତିବନ୍ଧିତ କରିବା ପରେ, ବିରଳ ପୃଥିବୀ ଉପାଦାନ ସଂରକ୍ଷଣ ଅଭାବ ଯୋଗୁଁ ଆତଙ୍କିତ ଶିଳ୍ପାୟିତ ଦେଶଗୁଡ଼ିକୁ ଏପରି ପ୍ରୟୋଗ ପାଇଁ ସମାନ ବିପଦ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ।
ନୂତନ ଏକ୍ସ-ରେ ଚିକିତ୍ସା ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପ୍ରଣାଳୀରେ ୟୁରୋପିୟମ ଅକ୍ସାଇଡକୁ ଷ୍ଟିମୁଲେଟେଡ୍ ଏମିସନ୍ ଫସଫର ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ୟୁରୋପିୟମ ଅକ୍ସାଇଡକୁ ରଙ୍ଗୀନ ଲେନ୍ସ ଏବଂ ଅପ୍ଟୋଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଫିଲ୍ଟର ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ, ଚୁମ୍ବକୀୟ ବବଲ୍ ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ଡିଭାଇସ ପାଇଁ ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସାମଗ୍ରୀ, ସୁରକ୍ଷା ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ପରମାଣୁ ରିଆକ୍ଟରର ଗଠନମୂଳକ ସାମଗ୍ରୀରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ। କାରଣ ଏହାର ପରମାଣୁ ଅନ୍ୟ ଯେକୌଣସି ମୌଳିକ ତୁଳନାରେ ଅଧିକ ନ୍ୟୁଟ୍ରନ୍ ଶୋଷଣ କରିପାରିବ, ଏହାକୁ ସାଧାରଣତଃ ପରମାଣୁ ରିଆକ୍ଟରରେ ନ୍ୟୁଟ୍ରନ୍ ଶୋଷଣ ପାଇଁ ଏକ ସାମଗ୍ରୀ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।
ଆଜିର ଦ୍ରୁତ ପ୍ରସାରିତ ବିଶ୍ୱରେ, ୟୁରୋପିୟମର ସଦ୍ୟ ଆବିଷ୍କୃତ ପ୍ରୟୋଗ କୃଷି ଉପରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ। ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଜାଣିପାରିଛନ୍ତି ଯେ ଦ୍ୱିଭାଲେଣ୍ଟ ୟୁରୋପିୟମ ଏବଂ ୟୁନିଭାଲେଣ୍ଟ ତମ୍ବା ସହିତ ଡୋପ୍ ହୋଇଥିବା ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକର ଅଲ୍ଟ୍ରାଭାୟୋଲେଟ୍ ଅଂଶକୁ ଦୃଶ୍ୟମାନ ଆଲୋକରେ ପରିଣତ କରିପାରିବ। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାଟି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସବୁଜ (ଏହା ଲାଲ ରଙ୍ଗର ପରିପୂରକ ରଙ୍ଗ)। ଏହି ପ୍ରକାରର ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ବ୍ୟବହାର କରି ଏକ ଗ୍ରୀନହାଉସ୍ ନିର୍ମାଣ କରିବା ଦ୍ଵାରା ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡ଼ିକ ଅଧିକ ଦୃଶ୍ୟମାନ ଆଲୋକ ଶୋଷଣ କରିପାରିବେ ଏବଂ ପ୍ରାୟ 10% ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରିବେ।
ୟୁରୋପିୟମକୁ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ମେମୋରୀ ଚିପ୍ସରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇପାରିବ, ଯାହା ଏକ ସମୟରେ ଅନେକ ଦିନ ପାଇଁ ବିଶ୍ୱସନୀୟ ଭାବରେ ସୂଚନା ସଂରକ୍ଷଣ କରିପାରିବ। ଏହା ସମ୍ବେଦନଶୀଳ କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ତଥ୍ୟକୁ ହାର୍ଡ ଡିସ୍କ ପରି ଏକ ଡିଭାଇସରେ ସଂରକ୍ଷଣ କରି ଦେଶ ସାରା ପଠାଯାଇପାରିବ।
ପୋଷ୍ଟ ସମୟ: ଜୁନ୍-୨୭-୨୦୨୩